KENTSEL DÖNÜŞÜMDE KİRA SORUNU SOSYAL KONUTLAR ÜRETİLEREK AŞILACAK

Herkes kentsel dönüşüme odaklanmışken vatandaşın derdi kira sorununu nasıl aşacağı konusunda kilitlenmişti. Vatandaşın tam anlamıyla kafasının karıştığı nokta şuydu: “Kentsel dönüşüme ve güvenli bir ev sahibi olmaya evet. Ancak dönüşüm esnasında ortalama 3 yıl kadar sürecek inşa aşamasında kira sorunumu nasıl çözeceğim?”

Hal böyle olunca hem kiralık ev sorunu hem de yüksek kiralar vatandaşın kentsel dönüşüm arzusunun önündeki en büyük çıkmazı oluşturuyordu.

Bu önemli soruna çözüm önerisi prefabrik yapı sektöründen geldi. Sektörün duayen isimlerinden Karmod Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Çankaya: “Vatandaş endişe etmesin kira sorununun çözümü çok kolay.” dedi. Hükümet ve belediyelerle birlikte sorunun çok kısa zamanda giderilebileceğini vurguladı.

Mehmet Çankaya konuyla ilgili şu değerlendirmelerde bulundu: “Yapılacak iş çok kolay. Şehre yakın bölgelerde geçici kiralık konutların inşası için stok alanların hazırlanması sorunun çözümünü hızlandıracaktır. Bunun için hükümet ve belediyelerin hemen harekete geçerek bu stok alanları belirlemeleri yeterli olacaktır.”

“Stok alanlar belirlendikten sonra dönüşüm boyunca barınmada kullanılacak hazır ev inşası için gerekli alt yapı hazırlıkları yapılmalı. Belediyeler için bu projeyi hazırlamak çok hızlı olacaktır. Çünkü deprem bölgesinde benzer çalışmaların çok hızlı ilerlediğine şahit olduk. Proje hazırlandıktan sonra hazır ev üretim ve inşası bizim sektörümüzün işi. Türkiye prefabrik yapı sektörünün büyüklüğü göz önüne alındığında on binlerce konutun inşası günler içerisinde tamamlanabileceğini söyleyebiliriz. Açıkçası biz bu sürece hazırız.”

Kira Sorununa Kökten Çözüm

Kentsel dönüşümün önündeki en büyük engellerden kira sorununa kökten çözüm getirecek bu proje mutlaka değerlendirilmeli. Şehre yakın lokasyonlardaki kamuya ait geçici konut stok alanları belirlenerek hemen harekete geçilebilir. Sonrasında alanda inşa edilecek konut sayısına göre alt yapı çalışmaları yapılmalı. Hazır ev kurulumunun yapılacağı zeminler hazırlandığında kurulum hemen başlayabilir. Proje aşamasında belediyelerce çalışması yapılması gereken önemli bir konu da konut alanlarına ulaşım sorununun çözümü olacaktır. Gerekli yolların yapılması veya mevcutların genişletilmesi yönünde çalışmalara başlanabilir. Yeni açılacak toplu taşıma hatlarıyla merkezi lokasyonlara ulaşım imkanları kolaylaştırılmalı. Çünkü bu alanlarda temel sorun ulaşım olacaktır. Toplu taşıma araçlarıyla desteklendiğinde bu sorunun çözümü de kolayca gerçekleştirilebilir.

Süreç Nasıl İşleyecek?

Kentsel dönüşümde kira sorununa köklü çözüm getirecek bu sistemin işleyişi yine ilgili bakanlıklar veya belediyelerin yönetiminde sürdürülebilir hale getirilecektir. Öncelikle hazırlanan konut stoku kayıt altına alınacak. Konut stokuna göre bir kullanım takvimi geliştirilecek. Örneğin 50 bin kişilik bir geçici kiralık konut alanı hazırlandı. İlgili belediye dönüşüm yapacak müteahhitler ve kentsel dönüşüm yer sahipleriyle bir araya gelecek. Mevcut alanın kentsel dönüşümü için müteahhitle maksimum tamamlanma süresi konusunda mutabık kalacak. Gerekirse teminat mektubu benzeri uygulamalarla bu sürenin aşılmamasına yönelik tedbirler alınacak.

Sonraki aşamada dönüşüm konusunda müteahhit ve bina sahipleri anlaşmaya vardığında geçici kiralık konutlar uygulaması başlayacak. Belediye evleri dönüşüme giren vatandaşlara projenin biteceği tarihe kadar hazırlattığı kiralık evleri kullanım hakkı verecek. Kullanım süresi müteahhidin taahhüt ettiği süreyi aşmayacak. Veya 1 ay gibi opsiyon tanınabilecek. Evi dönüşüme giren vatandaş geçici kiralık evlerde 2 ila 3 yıl kadar konaklayacak. Bu evlerdeki kira rayici devletin belirleyeceği standartlarda olacak. Ortalama yaşam standartlarında dengeli bir noktada olacak. Emekli vatandaş da olsa burada uygun kira bedeliyle oturum hakkına kavuşacak.

Dönüşüm süresi dolan vatandaşlar belediyelerin hazırladığı geçici kiralık evlerden çıkarak dönüşümü yapılmış yeni evlerine taşınacak. Kiralık evlerden çıkıldıkça buraların bakımı belediyelerce yapılacak. Ortalama bir ayı geçmeyecek sürede bakımı yapılan evler yeni hak sahiplerine tekrar kiraya verilecek. Süreç bu şekilde işleyecek.

Geçici Kiralık Alanlarda Sosyal Donatılar Olmalı

Kentsel dönüşüm süresince kullanılacak şehre yakın kamu alanlarındaki geçici yerleşkeler konutla beraber sosyal donatılara da sahip olmalı. Alanda çocuklar için oyun parkları, gençler için spor aktivite alanları ve diğer yetişkinler için yürüyüş parkları gibi yerlerin bulunması gerekmektedir.

Adeta yeni yaşam sitesi olacak bu alanda önemli hizmetlerden biri de güvenlik. Kamu yaşam alanları güvenlik personeli ve kamera sistemleriyle denetlenebilir nitelikte olmalı. Bekçi kulübesi içerisinde görev alacak personelin belediyelerce istihdamının sağlanması sürdürülebilir kira sınırı için önemli bir konu.